“Gebelikte fazla kilo almak zor doğumlara yol açabilir”

Gebelikte beslenme hem annenin hem de doğacak bebeğin sağlığını etkiliyor. Uzmanlar gebelik döneminde beslenmenin önemine dikkat çekiyor. İşte gebelik dönemi için beslenme önerileri…

Dr. Adil Asımgil’in Risale Yayınlarından çıkan “Kadın ve çocuk için sağlık el kitabı” nda gebelik döneminde beslenmenin önemine dikkat çekiyor. Peki, gebelikte hangi besinleri tüketmeli hangilerinden kaçınmalıyız? İşte anne adaylarına öneriler…

“İzlenecek en doğru yol, çok yön ve dengeli bir beslenmedir”

Hamile kadın için rejim çok önemlidir. Çocuk, gelişmesi için kendine gerekli besinleri annesinin kanından aldığından, çocuğun değişik ihtiyaçları anne tarafından giderilmekledir. İhtiyaç duyulan maddeler yeterli ölçü ve nitelikte olmazsa çocuk beslenme zorluğu çeker. Anne besin rejiminde olgunlaşmadan herhangi bir maddenin eksikliği çocuğun zayıf kalmasına veya olgunlaşmadan doğmasına sebep olabilir. Hamile kadın için beslenme rejimi çok önemlidir. İzlenecek en doğru yol, çok yön ve dengeli bir beslenmedir.

Beslenme rejiminde takip edilecek en doğru yol, eğer doktorunuzun değişik herhangi bir tavsiyesi yoksa çok yönlü dengeli bir beslenmedir. Gebelerde belirli besinlere karşı anormal düşkünlük veya tiksinti bulunması dengeli bir beslenmeye engeldir. Bu durum, anne adayını tek taraflı hatta sağlık için zararlı bir yola itebilir. Ayrıca ülkemiz genelinde tahıl ve yağlı maddelere dayanan beslenme alışkanlığı nedeniyle et, süt, balık, yumurta gibi besin değeri fazla olan ürünler 2. plana itilebilmektedir.

Tabii ki beslenmeye etki eden faktörler arasında iştah ve alışkanlıklar yanında sosyo-ekonomik durum ve refah seviyesinin de payı vardır. Bu sebeple biz beslenme için bir tablo vermektense, besinler hakkında genel bir bilgi vermeyi uygun buluyoruz.

Proteinler

Vücudun yapı taşları olup, başlıca, hücrelerin çoğalmasında rol oynarlar. Et, balık, yumurta, süt, peynir gibi hayvansal gıdalarda bulunurlar. Gebelerin günlük protein ihtiyacı 100 gr. civarındadır. Tabii bu miktar saf protein olarak hesaplanmıştır. Dolayısıyla protein bulunduğu besinlerde saf değildir. Yani 100 gr. et 100 gr. protein içermez. Yakla şık 20-25 gr’ı proteindir. Vücudun yapı taşları olan proteinler et, balık, yumurta, süt, peynir gıdalarda bulunur.

Yağlar

Vücudun enerji depolarıdır. Vücudun günlük yağ ihtiyacı 50-60 gr. civarındadır. Bu ihtiyacı tereyağından, zeytinyağından, vitaminli margarinlerden ve kaymaktan karşılamak doğru olur. Hayvansal yağlar ve kızarmış yağlar tavsiye edilmez. Yağın fazla alınması sindirim bozukluklarına, karaciğer yorulmasına ve aşırı şişmanlığa sebep olur.

Karbonhidratlar

Yağlar, vücudun enerji depolardır. Bedenin enerji kaynağı olan karbonhidratlara vücudun günlük ihtiyacı 400-500 gr. kadardır. Karbonhidratli gıda, şekerler, tatlılar, pirinç, ekmek, patates ve olgun meyvedardır. En iyi kaynak köy ekmeğidir.

Madensel maddeler

Çocuğun gelişmesi için kalsiyum, demir, tuz, iyot, fosfor, magnezyum ve kükürt gibi maddelere ihtiyacı vardır. Bu madensel maddelere duyulan ihtiyaç hamilelik geliştikçe artar.

Karbonhidratlar, şeker, pirinç, ekmek, patates ve olgun meyvelerde bulunur.

Günlük besinlerde büyük ölçüde tuz bulunduğundan, gebelikte de alışık olduğunuz ölçüyü sürdürmek, hatta biraz azaltmak faydalı olacaktır. Bu ölçü annenin ve çocuğun de tuz ihtiyaçlarını rahatlıkla karşılayabilir. Fazla tuz, kilo artışına, tansiyon yükselmesine ve böbrek rahatsızlıklarına sebep olabilir.

Çocuğun gelişmesi için kalsiyum, demir, tuz iyot, fosfor, magnezyum ve kükürt gibi maddelere de ihtiyaç vardır. Bu maddelerin hangi besinlerde bulunabileceğini bir tablo halinde veriyoruz.

Gebelikte kalsiyum ihtiyacı artmıştır. Çocuğun kemik teşekkülüne gerekli olan ve doğum sonrası sütle verilen kalsiyum eksikliğini karşılamak için kalsiyum alımını biraz arttırmalıdır. Kalsiyum eksikliği annede kramplara, diş çürümesine; çocukta kemik ve dişlerin iyi gelişmemesine sebep olur.

Demir, hamilelikte en fazla ihtiyaç duyulan madensel gıdalardan birisidir. Çünkü harcanan miktarı, alınandan çok fazladır. Eksikliğinde annede iştahsızlık, yorgunluk, sinirlilik ve kansızlık yapabilir.

Bu noktada size madensel gıdaların hangi yiyeceklerde bulunduğunu gösteren bir tablo vermek istiyoruz. Yemekleri ile birlikte düzenlenmiş diyet tablolarına uymanın ne kadar zor olduğunu ve genelde sadece teorikte kalıp, pratikte uygulanamadığını bildiğimiz için, size böyle bir tablo verip, çeşitlilik seçimini hepsinden düzenli bir şekilde yemek üzere size bırakmanın doğru olacağını düşündük. Daha sonra anlatacağımız vitaminler bölümü için de aynı programı izleyeceğiz. Böylece siz bu tablolara bakarak hangi vitamini veya madensel gıdayı, hangi besinlerden bulabileceğinizi öğrenebilirsiniz.

Vitaminler

Şeker, yağ, protein dışında, vücudun normal çalışması için vitaminlere de ihtiyacı vardır. Özellikle gebelerde vitaminlere vardır. Özellikle gebelerde vitamin ihtiyacı normal zamanlara göre 2 misli kadar artabilmektir.

Vitaminlerin görevlerini ileride vitaminler kısmında anlatacağımız için, 66. sayfada sadece hangi vitaminlerin hangi besinlerde bulunduğunu gösteren bir tablo vermekle yetineceğiz.

Gebelerde vitamin ihtiyacı, normal göre artmaktadır.

Besleme konusunda altın öneriler

Şimdi de gebelikte beslenme konusunda belli başlı ana noktalardan bir kaç paragrafla bahsetmek istiyoruz.

Meyveler pişirilmeden çiğ yenmelidir. Uzun müddet suda bırakılmadan yıkanmalıdır. Kesildikten sonra he men tüketilmelidir. Hava teması C vitaminini yok eder. Komposto ise az su da ve kısa zamanda pişirilmelidir.

Sebzeler, pişerken vitaminlerinin bir bölümünü kaybeder. Sebzeleri yıkadıktan sonra, mümkün olduğu kadar az ıslak bırakarak, az suda ve kısa süre de (mümkünse) bütün olarak kabuklanışla birlikte pişirerek, vitamin kaybını en aza indirebilirsiniz.

Hamilelikte bol bol sulu besinler almak faydalıdır. İçilen sıvı, günde 1-1,5 It’yi bulur. Bu miktar doğaldır ki mevsim ve iklime göre değişir. Kahve, çay uyumanıza engel olmuyor ve çarpıntı yapmıyorsa aşırıya kaçmamak şartıyla içilebilir. Fazla kilo almaya eğiliminiz varsa gazoz, meyve suyu gibi içecekleri içmemeniz uygun olur. (Tabii ki meyveleri yeterli yemek şartıyla.) Süt bazı gebelerde rahatsızlık verebilir, eğer böyle bir durum yoksa günde 0,5 It ye kadar içilebilir.

Fazla kilo almak zor doğumlara ve hamilelik esnasında problemlere yol açabilir.

“Toplam olarak ne kadar yemeli” problemine gelince; en doğru yol, kendinizi kontrol ederek her ay 1 kg. dan fazla kilo almayacak şekilde beslenmektir. Çünkü fazla kilolar zor doğumlara ve hamilelik esnasında da problemlere yol açabilir. Gebelikte toplam alınan kilonun 9-10 kg. civarında olması gerekir.

Son olarak hamilelikte fazla tüketilmesinde sakınılacak besinler ise kızartmalar, salam, sosis, sucuk, yahniler, işkembe, çok tuzlu baharatlı yemekler, şekerlemeler, tatlılar, çiğ ve az pişmiş etlerdir.