Bağışıklığı güçlendiren Propolis nasıl tüketilmeli?

Pandemi dönemiyle birlikte bağışıklık güçlendiren gıdalara daha fazla merak salmaya başladık. Bağışıklık dostu propolis ilk akla gelenlerden oluyor. Arılar Propolis ile kovanlarının çatlak ve hasar tamirini yaparak, çevreden izole ediyor ve kovan giriş deliklerini daraltıyorlar. Ayrıca işçi arılar Propolisi, kovanın içine giren mikroorganizmaları ve böcekleri mumyalanarak etkisiz hale getirilmesinde kullanıyor. Doğanın armağanı propolis nedir? Tüketirken nelere dikkat edilmelidir?

 

Propolis, Yunanca PRO (müdafaa) ve POLİS (şehir) kelimelerinden türetilmiştir. Kısaca arıların bitkilerin yaprak, sap ve tomurcuklarından topladıkları çok güçlü antioksidan ve antimikrobiyal etkilere sahip tamamen doğal bir arı ürünüdür. Propolis içeriğinde glukoz, fruktoz, sukroz gibi şekerleri, aminoasitleri, B1, B2, C ve E vitamini ile bakır, çinko, demir, magnezyum, kalsiyum gibi elementleri de bulundurmaktadır.

 

Propolis neden oluşur?

 

Çeşitli bitkilerin yaprak, gövde ve tomurcuklarından işçi arılar tarafından toplanan,

Kovanda biriktirilen,

Keskin kokulu,

Suda çözünmeyen,

Acımsı tatta,

Balmumu ve bitki öz suyu içeren bir madde olarak cevaplanabilir.

Propolisi toplayan arılar kovanlarının iç yüzeyini bununla kaplayarak, kovan giriş deliklerindeki açıklıkları kapatarak ve içeri giren zararlı böcekler ya da hayvanları öldürdükten sonra bununla kaplayarak kovan içerisinde bakteri, mantar ve virüs çoğalmasını engellerler. Aynı zamanda arıları bu maddeyi hijyenik olmayan yavru gözlerini temizlemek için de kullanır.

Propolis bir nevi arıların hijyen malzemesi olarak da tanımlanabilir.

 

 

Saymakla bitmeyen faydaları…

 

Propolisin insan sağlığına birçok alan faydaları vardır. Sizin için bu propolisin faydalarını aşağıdaki başlıklarda gruplandırdık:

 

Propolis gastrointestinal bozukluklara faydaları

 

Propolis’in antikanser, antioksidan ve anti-inflamatuar aktiviteler de dahil olmak üzere çeşitli biyolojik etkinlikleri olduğu bildirilmiştir. Viral enfeksiyonların tedavisinde propolisin klinik kullanımını rapor eden bazı çalışmalar vardır.

Propolis’in trofozoitlerin (bir çeşit amip) büyümesini ve yapışmasını engellediği gösterilmiştir.

Giardiasis hastalığına karşı ilaç etkinliğini artırdığı bildirilmiştir.

Başka bir deneysel çalışma, propolisin mide ülserasyonunu tedavi etmek için kullanılabilecek antihistaminerjik, anti-inflamatuar, antiasit ve anti-H. pylori aktivitelerine sahip olduğunu göstermiştir.

 

Jinekolojik hastalıklarına faydaları

%5 sulu propolis solüsyonunun uygulanması üzerine yapılan bir çalışmada, kandidalar ile savaştığı için vajinal sağlığı iyileştirdiği görüldü.

Propolisin vajinal antifungal nistatin karşı etkinliği tatmin edici sonuçlar göstermiştir. Propolis özü çözeltisi (PES) insan hücrelerinde düşük toksisite gösterdiğinde kronik vajinit için alternatif bir tedavi olarak kullanılabilmektedir.

 

Ağız sağlığına faydaları

 

Ağız boşluğu normalde bol miktarda bakteri mikroflorasına sahiptir. Bakterilerin aşırı çoğalması, ağız hastalıkları gibi çeşitli koşullara neden olabilir. Çalışmalar, propolisin antibakteriyel özelliklerinden dolayı bakteri-plak gelişimini ve periodontitis neden olan patojenleri kısıtlayabileceğini göstermiştir.

Propolis içeren gargara ağızdaki cerrahi yaraların iyileşmesinde etkinlik göstermiştir.

Propolis çözeltisi diş fırçalarını dezenfekte etmek için de kullanılabilir.

Propolis özütü ağız kokusu hastalıklarının tedavisine de yardımcı olmuştur.

Propolis diş macunu veya gargarası, diş eti iltihabı ve periodontitis nedeni olan bakteriyel plak ve patojenik mikrofloranın büyümesini azaltır.

 

Onkoloji hastalarına faydaları

 

Yapılan bir çalışmada propolisin meme kanseri hücrelerinde apoptoz indükleyerek antitümör aktivitesi nedeniyle göğüs kanseri tedavisi için potansiyel olduğu bildirilmiştir.

Türk propolisinin ayrıca endoplazmik retikulum stresi, apoptoz ve kaspaz aktivitesi indükleyerek ve mitokondriyal membran potansiyelini azaltarak insan akciğer kanseri hücreleri üzerinde seçici bir sitotoksit etki gösterdiği gösterilmiştir.

 

Dermatolojik hastalıklara faydaları

 

Propolisin cilt bakım ürünlerinde antialerji, anti-inflamasyon, antimikrobiyal özellikleri ve kollajen sentezi üzerindeki artırıcı etkisine katkısı olduğu belirlenmiştir.

Yara iyileşme sürecinde deride serbest radikal aktiviteyi önemli ölçüde azalttığı gözlenmiştir.

Etanolik propolis ekstraktı kullanan akne hastaları üzerinde yapılan klinik çalışma, akne vulgaris tedavisinde yüksek etkinliği olduğunu göstermiştir.

Propolis ayrıca dokuların kollajen içeriğini arttırarak iyileşme süreci sırasında yarada pozitif kolajen metabolizmasını gösterir.

Diğer bir çalışma, özellikle insan diyabetik ayak ülseri gibi koşullar altında, yara kapanmasını teşvik etmek için yara iyileşmesi için propolisin alternatif bir tedavi olarak kullanıldığını göstermiştir.

Propolis içeriğindeki flavonoidler, fenolik bileşikler, terpenler ve enzimler gibi bileşenleri nedeniyle antifungal ve antibakteriyel aktiviteler kaynaklı yara iyileşme sürecinde olumlu etkiler göstermiştir.

Propolis faydaları konusunda yararlandığımız kaynaktan daha detaylı bilgi alabilirsiniz.

 

 

Propolis nasıl kullanılır?

 

Ürün damla veya ham bal ile karışım halinde tüketilebiliyor. Uzmanlar tüketmek isteyenlerin özellikle yerli Anadolu propolisini tercih etmeleri gerektiğini, Anadolu propolisinin doğru özütlendiği takdirde yüksek oranda antioksidan maddeler içerdiğini ifade etti.

 

Propolis damla nasıl kullanılır?

 

Propolisin suda çözünen ve suda çözünmeyen 2 formu vardır. Bu ürünler çeşitli besinlerle tüketilebilir. Propolis damla ürünü yetişkinler için günlük 20, çocuklar için günlük 10 damla alınmalı, yine de ürün bilgilerinde yazılan talimatlara dikkat edilmelidir. Ballı propolisin ise günde 1 çay kaşığı tüketmek yeterli olmaktadır.

 

 

Ham haliyle kullanılabilir mi?

 

Propolisin %55’i reçine, %30’u mum, %5’i polendir. Bunun haricinde atık maddeler ve kirler de bulunuyor. Bu nedenle uzmanlar ham haldeki propolisin kullanımını önermiyorlar.

Bazı yerlerde propolisin etil alkolle yıkanıp süzüldükten sonra satılması söz konusu. Uzmanlar bu ürünü de önermiyorlar. Çünkü propoliste doz son derecede önemli. Yani tüketicilerin aldıkları propolis miktarını iyi ayarlaması gerekiyor.

 

 

Fazlası zarar!

 

Uzmanlar, propolisin olması gerekenden fazla tüketildiğinde faydadan çok zarar getirdiği görüşünde.

 

 

Nar suyundan 80 kat daha güçlü bir antioksidan!

 

İstanbul Teknik Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü öğretim üyelerinden Prof. Dr. Dilek Boyacıoğlu, propolisin antioksidan etkisinin nar suyu ile karşılaştırdığında, nar suyundan tam 80 kat daha güçlü antioksidan etkiye sahip olduğunu bilimsel olarak ortaya koyduklarını belirtti.  Kovanda hangi görevi görüyorsa, doğru işlendiği takdirde insan vücudunda da aynı etkileri gösterir. Düzenli tüketildiğinde bağışıklığı güçlendirerek hastalanma sıklığının ve antibiyotik kullanımının azalmasına yardımcı olur.