Yunan sanatçı Mikis Theodorakis’in ardından…

Türk-Yunan dostluğuna katkılarıyla bilinen besteci, aktivist ve politikacı Mikis Theodorakis'in naaşı, Girit'te toprağa verildi. Theodorakis hayatıyla ve sanatıyla hep çok konuşuldu. Yunanistan’da 3 gün yas ilan edildi. İşte ünlü sanatçı Mikis Theodorakis ardından hafızalarda kalanlar…

Sevenleri ünlü sanatçının cenazesine akın etti. Theodorakis’in cenaze törenine, Yunanistan Cumhurbaşkanı Katerina Sakelaropulu, Başbakan Kiryakos Miçotakis, bazı siyasi parti liderleri ile aile yakınları ve sevenleri katıldı. Sanatçının cenazesi, kendi vasiyeti üzerine, Girit’teki aile mezarlığına, annesi, babası ve erkek kardeşinin yanına defnedildi.

“Sirtaki” yi dünyaya duyurdu

Mikis Theodorakis, 2 Eylül’de Atina’daki evinde 96 yaşında hayatını kaybetmişti. 1964 yapımı sinema filmi “Zorba” için yaptığı müzikle “Sirtaki” dansını dünyaya duyuran sanatçı, 29 Temmuz 1925’te Sakız Adası’nda dünyaya geldi.

Babası Giritli Yorgos Theodorakis, annesi Çeşme-Urla doğumlu Aspasia Pulaki olan sanatçı, Zülfü Livaneli, Aziz Nesin ve Yaşar Kemal gibi sanatçılarla 1986’da Türk-Yunan Dostluk Derneğini kurdu. Aynı dönemde İstanbul’da verdiği konserlerle de büyük ilgi toplayan Theodorakis, 1000 dolayında şarkı, çok sayıda klasik müzik eseri yazdı ve besteledi. Aynı zamanda birçok tragedya ve modern tiyatro oyununun ve sinema filminin müziğini yaptı.

Hep bir ağızdan şarkıları söylendi

Zülfü Livaneli, Mikis Theodorakis’e veda töreninden paylaştı: “Halk yağmur altında onun şarkılarını söylüyor” dedi. Törene katılan isimlerden olan Zülfü Livaneli, sosyal medyadan bir paylaşım yaparak ünlü besteciyi andı. Livaneli, “Çok az insan alındı içeriye. Dışarıda yağmur altında halk onun şarkılarını söylüyor, kilisede rahipler ilahi okuyor” dedi.

Sevilen eserlerin bestecisi

Theodorakis, sayısız beste ve icrasının yanında, ülkesini 1967-1974 yılları arasında yöneten askeri cuntaya karşı mücadelesiyle de tanınıyor. 1925 yılında Sakız adasında doğan Theodorakis, Atina ve Paris’de klasik müzik bestekârlığı eğitimi gördü. Operalar ve senfonilerden, popüler şarkılara kadar çok çeşitli besteler yapan Theodorakis’in 1964’te “Zorba’nın Dansı” için bestelediği sirtaki müziği, dünyanın her yerinde Yunan müziği denince akla ilk gelen beste haline geldi.

Theodorakis’in besteleri Beatles, Shirley Bassey ve Edith Piaf dâhil birçok ünlü sanatçı tarafından icra edildi. 1969 yılında orijinal film müziği dalında BAFTA ödülü alan “Z”nin yanı sıra Phaedra, Serpiko gibi filmlere yaptığı müziklerle de ödüllere layık görüldü. “Mathausen Kantatı” adıyla bilinen dört aryasını Mathausen toplama kampından kurtulmuş Yunan şair Lavakos Kambanellis’in şiirleriyle besteledi.

Ülkesinde zorlu yıllar yaşadı, müziği yasaklandı  

Mikis Theodorakis, aynı zamanda sol siyasi duruşuyla da öne çıkan bir sanatçı oldu. Theodorakis, ülkesi İkinci Dünya Savaşı sırasında Naziler tarafından işgal edildiğinde Yunan silahlı direniş güçlerine katıldı. İkinci Dünya Savaşı’nı izleyen yıllarda Yunan İç Savaşı sırasında ve cunta yönetimi döneminde sol görüşlerinden dolayı tutuklandı ve işkence gördü.

Daha sonra sürgünde yaşamak zorunda kalan Theodorakis’in müziği cunta tarafından yasaklandı. Theodorakis bu dönemde ülkesindeki insan hakları ihlallerini bütün dünyaya duyuran aydınların başını çekti. Theodorakis uzun yıllar Yunanistan Komünist Partisi üyesi oldu ve 1981’den 1990’a kadar milletvekilliği yaptı. Ama 1989’da bağımsız aday olarak sağcı Yeni Demokrasi Partisi’nden seçime girdi ve 1990 yılında Konstantin Miçotakis başbakanlığındaki (Başbakan Kiryakos Miçotakis’in babası) hükümette bakan olarak görev aldı. 1992 yılında bakanlıktan istifa etti. Son yıllarında sağlık sorunları yaşayan ünlü besteci 2019 yılında kalp ameliyatı geçirmişti.