Yeşilçam’ın başarılı yönetmeni Aram Gülyüz kimdir?

Türk sinemasında imza attığı başarılı yapımlarla unutulmazlar arasına giren Aram Gülyüz, 1958'den 2014'e kadar 140'ın üzerinde film yaptı. 3yıl önce 2 Eylül Pazar günü hayatını kaybetti. Gülyüz’ün cenaze töreni 4 Eylül Salı günü, vasiyeti üzerine kilise ayini yapılmadan, Şişli Ermeni Mezarlığı’nda düzenlendi. Törene, aralarında Müjdat Gezen’in de bulunduğu çok sayıda sanatçı katıldı. Aram Gülyüz kimdir? Hangi yapımlarda imzası vardır? Sizler için kaleme aldık.

1931’de İstanbul’da doğan Gülyüz, sinemaya Kore Savaşı sırasında tanıştığı Halit Refiğ sayesinde başladı. Usta yönetmen, yaşamı boyunca 28 filmin senaryosunu kaleme aldı, “Ayşecik” film serisi ile “Yasemince” ve “Tatlı Kaçıklar” gibi 200’e yakın sinema filmi ve dizinin yönetmenliğini üstlendi. İşte Aram Gülyüz’ün hayat hikâyesi…

“Sen mat­rak adamsın. Sinemaya gir”

Türk sinemasının üretken isimlerinden biri olan Gülyüz, 13 Nisan 1931’de İstanbul Şişli’de dünyaya geldi. Lise eğitiminin ardından İngiltere’ye giderek yaklaşık 70 ülkede faaliyet gösteren müzik firması Electric and Musical Industries (EMI) temsilciliğinde 4 yıl televizyon kursu gördü. Yaşamını sinemaya adayan yönetmen, yapımcı ve senarist Gülyüz, Kore’de askerlik ve tercümanlık yaparken, yönetmen Halit Refiğ ile tanışarak 18 ay arkadaşlık yaptı.

Usta sinemacı, Halit Refiğ’in ısrarla, “Sen mat­rak adamsın. Sinemaya gir.” demesi üzerine 1958’de Metro Film’i kurarak sinemaya adım attı. İlk olarak 1958’de Türk-Alman ortak yapımı, Carl Möhner’in yönettiği “İstanbul Macerası” filminin yapımcılığını üstlendi. Sadri Alışık, Orhan Günşiray ve Öztürk Serengil’in rol aldığı filmde, yabancı oyuncular Eva Palmer ve Bianca Breneca da rol aldı.

Senaryosunu yazdığı ve yapımcılığını üstlendiği “Sensiz Yıllar” adlı sinema filmiyle 1960’ta ilk kez yönetmen koltuğuna oturan Gülyüz, 1961’de “Aşk ve Yumruk” filmini çekti. Başarılı yönetmen, Öztürk Serengil, Çolpan İlhan, İsmail Dümbüllü ve Suzan Avcı’nın başrollerinde oynadığı ve “En önemli filmim” dediği “Temem Bilakis”i 1963’te izleyiciyle buluşturdu.

Türk sinemasında sesli çekime geçen ilk yönetmendi

Bir film setinde tanıştığı, Türkiye’nin ilk balerinlerinden Gönül Gülyüz ile 1965’te evlenen Gülyüz’ün bu evlilikten Ferdi ve Arda isimli oğulları dünyaya geldi. Aram Gülyüz, Türk sinemasında sesli çekime geçen ilk yönetmendi ve dublajla ilgili düşüncelerini bir röportajında şu sözlerle açıklamıştı: “Sinemanın en büyük kaybı, dublaj olayıdır. Kendi lisanına dublaj yapan başka bir ülke sineması göremezsiniz. Muhsin Ertuğrul zamanında bu iş platolarda sesli yapılıyormuş. Biri çıkıp dublajlı filmi ucuza getirince öyle kalmış ama artık yavaş yavaş sesliye dönecek.”

Yönetmenliğinde Alfred Hitchcock, Blake Edwards, Billy Wilder ve Woody Allen’ı örnek alan Gülyüz, Türker İnanoğlu’nun yapımcısı olduğu birçok komedi türü televizyon dizisinin de yönetmenliğini üstlendi.

Usta yönetmen, “Ayşecik” serisinin bazı filmleriyle “Uğurlugiller”, “Yasemince” ve “Tatlı Kaçıklar”ın da aralarında olduğu 140’ın üzerinde film ve diziye yönetmen olarak imza attı, 28 filmin senaryosunu kaleme aldı. Tüm yaşamını sinemaya adayan Gülyüz, son olarak 2014’te başrollerini Gürgen Öz, Seda Bakan ve Ersel Şibil’in paylaştığı “Zaman Makinesi 1973” filmini izleyiciyle buluşturdu.

Başarıları birçok ödülle taçlandırıldı

Gülyüz, İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından 2017’de düzenlenen 37. İstanbul Film Festivali’nde “Sinema Onur Ödülü”ne layık görüldü. Yeşilçam sinemasında sevilen birçok projede imzası olan Gülyüz, bir röportajında o günleri şu sözlerle aktarmıştı: “(Oyuncular) Şimdi de astronomik ücretler alıyorlar ama o zaman şimdiki gibi nakit para yoktu. Senetle çalışılırdı. O dönem manevi açıdan daha çok tatmin oluyorlardı. Türkan’a (Şoray), Nebahat’e (Çehre), Fatma’ya (Girik) hayranım, hala bu işi yapıyorlar. Çok zor bir dönemden geçtiler çünkü. O zamanlar şimdiki gibi makyöz, terzi filan yoktu. Kendileri yapardı makyajlarını, hatta kıyafetlerini bile.”

“Kamera karşısındaki sanatçıdan en üstün verimi alabilecek yönetmen”

Oyuncu Ediz Hun’un “Kamera karşısındaki sanatçıdan en üstün verimi alabilecek yönetmen” dediği Gülyüz’ün yaşamını, yazar Bercuhi Berberyan, “Aram Gülyüz: Yeşilçam’ın En Üretken Muzip Yönetmeni” adlı kitabında kaleme aldı.Unutulmaz eserleri Türk sinemasına miras bırakan Gülyüz, 1 Eylül 2018’de hayatını kaybetti. Gülyüz’ün cenazesi, isteği üzerine sade bir törenle Şişli’deki Ermeni Mezarlığı’na defnedildi.

Gülyüz’ün yönetmenliğini üstlendiği bazı yapımlar şöyle:

“Zaman Makinesi 1973”, “Otel Divane”, “Ağlamak Yok”, “Aşk Beklemez”, “Zeynep”, “Utanmaz Adam”, “Evlat”, “Şen Kahkahalar”, “Yasemince”, “Bir Demet Kahkaha”, “Tatlı Kaçıklar”, “Cümbüş Sokak”, “Sevdiğim Adam”, “Yaşamak”, “Uğurlugiller”, “Süper Damat”, “Püf Noktası”, “Karmakarışık”, “Kadersiz Kullar”, “Hoşgeldin Ramazan”, “Afrodit”, “Melek Yüzlü Cani, “Günahsız Yetim”, “Babalar da Ağlar”, “Aşkın Kanunu Yoktur”, Uyanıklar Dünyası”, “Oğlum İçin”, “Kader Yolcuları”, “Alçaklar Cehenneme Gider”, “Ayşecik Bahar Çiçeği”, “Ret Kit”, “Ömercik Babasının Oğlu”, “Kahraman Delikanlı”, “Ayşecik/Fakir Kızın Romanı”, “Ayşecik Yuvanın Bekçileri”, “Ana Kalbi”, “Galatalı Mustafa”, “Gariban”, “Sevdalı Kabadayı”, “Sokakların Kanunu”, “Temem Bilakis”, “Aşk ve Yumruk”, “Sensiz Yıllar.”

Kaynak:AA