Öz şefkat nasıl geliştirilir?

Öz şefkat doğuda binlerce yıldır bilinmesine rağmen, batı dünyasında yeni yeni ele alınmaya başlandı. “Pozitif psikoloji kapsamında yer alan öz şefkat, kısaca başkalarına gösterdiğimiz şefkati kendimize de göstermemiz demektir. Öz şefkati, eğer değilsek kendimizin en iyi arkadaşı olmaya başlamamızın bir adımı olarak da nitelendirebiliriz” diyen Psikolog Rana Kutvan öz şefkat seviyemizi yükseltmek için neler yapılabileceğini bizimle paylaştı.

Kendinize en sevdiğiniz kişilere davrandığınız gibi davranın!

Buda “şefkatin kendini de içermiyorsa eksiktir” der, ki bu laf çok doğrudur. Evet eğer biz başkalarına gösterdiğimiz şefkati kendimize de göstermiyorsak bizim şefkatimiz de bir eksiklik var demektir. Kendinize karşı öz-şefkatli olup olmadığınızı anlamak için, kendinize şu soruları sorabilirsiniz. En yakın arkadaşınız kim? Ona nasıl davranıyorsunuz? Belki arkadaşınız kimi zaman hoşunuza gitmeyen bir harekette bulunuyor ancak arkadaşınızın iyi niyetinden şüphe etmediğiniz için ona o kadar da çok bozulmuyorsunuz. Peki ya siz kendinize en iyi arkadaşınıza davrandığınız gibi mi davranıyorsunuz? Hoşunuza gitmeyen bir hareket yaptığınızda arkadaşınıza gösterdiğiniz toleransı kendinize de gösteriyor musunuz? Göstermiyorsanız neden? Arkadaşınıza verdiğiniz şefkati kendinize de vermiyorsanız bu işte bir terslik var demektir. Ya arkadaşınıza gösterdiğiniz şefkatte samimi değilsiniz, ya da kendinize karşı çok acımasızsınız. Biz hepimiz kendi kendimizin en iyi arkadaşı olmak zorundayız. O halde kendimize daima şefkat, sevgi dolu ve nezaketle davranmalıyız.

Öz şefkatle kendini şımartmak aynı şey değildir

Öz şefkat ve kendini şımartmak birbirinden farklı durumlardır. Diyelim bir kişi kendini şımartmak adına kendine düzenli olarak cilt bakımı yapıyor ama bir hata yaptığında kendini sert bir şekilde eleştiriyor. Bu durumda kişi kendini şımartıyor ama kendine öz şefkat göstermiyor demektir. Öz şefkat anlık zevkler peşinde koşmak da değildir. Örneğin “bugün çok stresliyim, tüm gün abur cubur yemek istiyorum” gibi bir fikir anlık zevk almaya yönelik bir fikirdir. Öz şefkate sahip biri stresli olduğunda spor yapmak, bitki çayı içmek gibi daha sağlıklı yöntemlere başvuracaktır. Tabii ki kırk yılda bir abur cubur yemenin bir zararı yok. Ancak kişi bu tip davranışların öz şefkat kökenli olduğunu zannedip, sık sık bu davranışları sergiliyorsa ortada bir sorun var demektir. Öz şefkat bize faydalı olmayacak bazı anlık zevklerin peşinden koşmak yerine daha çok kendinin sağlıklı ve iyi olma halini arzulamayı içerir.

Gereksiz yere kendinizi eleştirmekten uzaklaşın!

Eğer kendimizi sürekli olarak eleştiren bir yapımız varsa öz şefkatli olmaya yönelik ilk adımı kendimizi eleştirmekten vazgeçerek atabiliriz. Genelde çoğumuzun içinde acımasız bir eleştirmen ve o eleştirmenin bizi yerden yere vuran sözleri var. İçimizdeki nezaketi her daim canlı tutmak ve kendimizi daha az eleştirmeye başlamak için “Metta Sevgiden Doğan Şefkat” meditasyonunu yapabiliriz. Meditasyon hiçbir dinle ilgisi olmayan bir zihin rahatlatma tekniğidir ve birçok çeşidi vardır. İçimizdeki şefkati canlandırmaya yönelik ‘Metta Sevgiden Doğan Şefkat” meditasyonu benim favorilerimden biri. Metta, Pali lisanında nezaket, iyi niyet anlamlarına gelen bir kelimedir.

Metta meditasyonu nasıl yapılır?

Rahat bir pozisyonda oturun. Elleriniz dizlerinizin üstünde olabilir. Gözlerinizi kapayın. Kalbinizden kendinize doğru sevgi, nezaket ve şefkat hislerinin aktığını hayal edin. Mettayı ilk önce kendimize yönelik yapıyoruz. Kendinizi hayal edip şu cümleleri tekrarlayın:

Mutlu olmayı diliyorum.

İyi olmayı diliyorum.

Emniyette olmayı diliyorum.

Huzur ve güven içinde olmayı diliyorum.

Kaynak: Pembenar