Mina Urgan kimdir?

Prof. Dr. Mina Urgan birçok esere imza atmıştır. Filalog, Profesör, Çevirmendir. Türk edebiyatına kattıkları sayesinde ‘duayen’ olarak anılmıştır. Mina Urgan’ın hayatını sizler için kaleme aldık.

Asıl adı Fatma Mina olan yazar, 1 Mayıs 1915 yılında İstanbul’da dünyaya gelmiştir. Mina Urgan biyolojik babası Şair Tahsin Nahit’i hiç tanımamıştır. Fecr-i Ati topluluğundan “Adalar Şairi” olarak bilinen Tahsin Nahit, Urgan üç yaşındayken vefat etmiştir. Babasının ölümünden sonra annesi Yazar Falih Rıfkı Atay ile evlenmiştir. Urgan ile Falih Rıfkı arasında sağlam bir bağ kurulmuştur. Ailesinin entelektüel çevresi, Mina Urgan’ın dönemin önde gelen kültür insanlarıyla yetişmesini sağlamıştır. Şefika Hanım ile Falih Rıfkı on iki yıllık evliliğin ardından boşanmaları Urgan’ı derinden etkilemiştir.

Eğitim hayatı…

Şimdiki adı Robert Koleji olan Arnavutköy Amerikan Kız Kolejindeki öğreniminden sonra İstanbul üniversitesi Edebiyat Fakültesi Fransız Filolojisi bölümünü bitirdi. Aynı fakültenin İngiliz Filolojisi bölümünde Doktarasını da yapan Urgan, “Elizabeth Devri Tiyatrosunda Soytarılar” isimli çalışmasıyla 1949‘da Doçent ünvanını almıştır. 1960 yılında ise Profesör olarak öğretim üyeliği görevine devam eden yazar, 1977‘de İstanbul Üniversitesi’nden emekli olmuştur.

Siyasi bir kalem…

Türk edebiyatını birçok önemli başvuru kitabı ile tanıştıran yazar, özellikle “Edebiyatta Ütopya Kavramı ve Thomas More” adlı çalışması ile hayatı özgürlük ve barış teması çerçevesinde yorumlamış ve bu çalışma büyük ses getirmiştir. Mina Urgan’ın 1995 yılında Virginia Woolf, 1997 yılında D. H. Lawrence İncelemesi isimli kitapları yayınlanmıştır. Fakat yazarın eserlerinin ve Türkiye için öneminin geniş bir okuyucu kitlesi tarafından keşfedilmesi ancak 1998 yılında anılarını yazdığı zaman gerçekleşmiştir.

Mina Urgan İngiliz edebiyatının en önemli eserlerini Türkçeye kazandırmıştır. Mina Urgan’ın eserlerini Türkçeye kazandırdığı yazarlar arasında Thomas Malory, Henry Fielding, Balzac, Aldous Huxley, Graham Greene, William Golding, John Galsworthy ve Shakespeare gibi önemli isimler vardır. Özellikle Shakespeare ve Virginia Woolf incelemeleri akademik çevrede büyük ses getirmiştir.

Yaşam hikâyesini kaleme aldı

Mina Urgan kendisine ait anılarını ve gezilerini kaleme aldığı iki kitabı “Bir Dinozorun Anıları” ve “Bir Dinozorun Gezileri” kitapları YKY tarafından defalarca kez yeniden basılmış ve okuyucular tarafından yoğun ilgi görmüştür. Urgan, akademik çevrelerce Türkçeye ve İngilizce’ye olan hakimiyetiyle, edebiyata kazandırdıkları sebebiyle ‘duayen’ olarak kabul edildi.

“İngiliz Edebiyatı Tarihi”, “Edebiyatta Ütopya Kavramı ve Thomas Moore”, “Virginia Woolf İncelemesi”, “D. H. Lawrence İncelemesi”, “Shakespeare ve Hamlet İncelemesi” eserleri hem edebiyata hem de akademiye önemli katkı olarak kabul edildi

Mina Urgan’ın tiyatrocu Cahit Irgat olan evliliğinden Mustafa Irgat ve Zeynep Irgat adında iki çocuğu oldu. Ancak Urgan daha sonra boşandı.

18 Nisan 1999 tarihli milletvekilliği seçimlerinde Özgürlük ve Dayanışma Partisi‘nden milletvekili adayı olan yazar, 1993 yılında Altın Kitap, 1996 yılında da Edebiyatçılar Derneği Onur Ödülü‘nün sahibi oldu.

Mina Urgan, 15 Haziran 2000 yılında ardında birçok önemli çalışma ve kitap bırakarak hayata gözlerini yumdu. Çalıştığı İstanbul Üniversitesi İngiliz Dili ve Edebiyatı bölümü onun anısına her yıl bir öykü yarışması düzenlemektedir.