Regl dönemi hakkında en çok merak edilen sorular!

Regl dönemi (Adet kanaması) özetle, ergenlik çağındaki hormonal etki ile yumurtalıklar ve rahimin periyodik olarak (ayda bir) muhtemel bir gebeliğe hazırlanması ve hamilelik olmadığı takdirde hazırlık ürünlerinin dışarı atılmasıdır. Regl dönemi nedir? Adet düzensizlikleri kimlerde görülür? Adet görmemek neyin habercisidir? İşte tüm merak edilenler…

Dr. Adil Asımgil’in Risale Yayınlarından çıkan “Kadın ve çocuk için sağlık el kitabı”nda regl dönemi hakkında detaylı bilgiler yer alıyor. Şimdi sizler için merak edilen soruların cevaplarını sıralayacağız.

Regl döneminin düzenli olduğunu nasıl anlarız?

Kızlar, ergenlik çağına girmeleriyle beraber vücutlarındaki hormonal değişimlere paralel olarak fiziksel değişime de uğrarlar. (Kıllanma, memelerde büyüme, adetlerin başlaması gibi) Bu fiziki değişimlerden biri de adetlerin başlamasıdır. Adet kanaması (Regl) İşte bu hazırlık ürünlerinin dışan atılması adet kanaması adı verilen olay ile gerçekleşir. Daha sonra rahim yeniden gebeliğe hazırlanır, yumurta sperm tarafından döllenmediği takdirde yine kanama olur ve bu böylece, menopoz denilen, kadının adetten kesildiği çağa kadar sürüp gider.

Kız çocuklarında ergenlikle birlikte başlayan adet kanaması hamileliğe hazırlık ürünlerinin dışa atılması olayıdır. Adet kanamaları normalde 25 ile 31 günde bir, yaklaşık aynı aralıklarla düzenli olarak meydana gelen kanamalardır. Sıklıkla 3-5 gün süreyle devam eder. Miktarına gelince, günde 3-4 bez kirlenmesi normal olarak bilinir. 7 günden uzun süren ve günde 6’dan fazla bez kirletilen kanamalarda bir kadın-doğum uzmanına başvurmak faydalı olacaktır. Bununla birlikte on gün süren kanamalar da sıkça görülür.

Adet dönemi ne zaman başlar?

İlk adet kanaması ülkemizde ortalama 12-13 yaşlarda olur. Kuzeye gidildikçe yaş büyür. 15 yaşına kadar kanama olmaması âdetin geciktiğini gösterir. İlk regl kanaması en geç 17 yaşına kadar olmalıdır. Olmadığı takdirde mutlaka hekime müracaat edilmelidir. Adet kanamasının bitiş yaşı ise 50 yaş civandır. İlk adet kanmaması 17 yaşına kadar görülmediği takdirde, mutlaka bir doktora başvurmalıdır.

Ped ve tampon kullanımı

Adet kanamalar hususunda değinmek istediğimiz diğer bir nokta da adet bezleri ve tamponların kullanımıdır. Bazı kadınlar bezleri, bazıları ise piyasada hazır bulunan tamponlan tercih etmektedir. Her ikisi de kullanılabilir. Fakat bir istisna vardır. Cinsel organların herhangi bir yerinde iltihap mevcut olması halinde tampon, iltihabı arttırabilir.

Bilgilendirmek oldukça önemli

İlk adet kanaması öncesinde genç kızlarımız bilgilendirilerek, korkuları önlenmelidir. Genç kızlarımız, ilk adet kanamalarını görmeden önce güvendikleri bir büyükten regl konusunda bilgi alabilirlerse, bu döneme çok kolay adapte olacaklardır. Ayıp düşüncesiyle konuyu açmamak, anlatmamak böyle korku verebilecek bir olay karşısında genç kızlarımızı yalnız bırakmak çok yanlış olur düşüncesindeyiz. Aybaşının kadınlığın başına bir problem değil, verimliliğin bir göstergesi olduğu genç kızlarımıza anlatılmalıdır. Çünkü bu, onun ruhi dengesi açısından bir ihtiyaçtır.

Regl konusunda doğru bilgi edinmek oldukça önemli

Regl konusunda bilgi vermenin amacı çocuğu olaya hazırlayarak ona yardımcı olmaktır. İlk defa aybaşı olan bir kıza sadece “işte şimdi büyüdün” ya da “artık genç kız oldun” demek, işi biraz hafife almak olacaktır. Ayrıca çok da geç kalınmıştır. Önceden verilecek bilgiler, kız çocuğunun gereksiz yere kuşkulanmasını ve şaşırmasını önlemiş olur. Bunun yanında, tabii ki aybaşını kadınlığın bir problemi olarak değil, verimliliğin bir göstergesi olarak çocuğa anlatmak annelerin görevidir.

Kız çocukları aybaşından önceden haberdar olsa bile, ilk reglini olan kız çocuğu yine de bu konuyu annesiyle veya güven duyduğu başka biriyle konuşmak isteyecektir. Bu, onun ruhsal dengesi açısından bir ihtiyaçtır. Böyle bir durumda da, anne, şefkatli bir öğretmen ve danışman görevini üstlenmelidir.

Konu önemlidir. Genelde yeterli önem verilmediği için tekrarlamak istiyoruz: Çocuk ergenlik öncesi ve ergenlik dönemi hakkında önceden uyarılmalıdır. Çocuk ve cevaplarını uzun süre önce almışsa bu iş doğal olarak ilerler, yoksa açıklamalar gittikçe güçleşir ve sıkıcı olur.

Kanama bozuklukları neden olur?

Bilindiği gibi kadınlar normalde her ay regl adı verilen kanamalara maruz kalırlar. Fizyolojik olan bu olayındaki kanamalar ve regl kanamalarının uzun sürmesi veya şiddetli olması gibi haller kanama bozuklukları olarak incelenecektir.

Adet kanaması bozukluğu çok çeşitli hastalıkların yanı sıra, hormonal düzensizliğe bağlı kanamalar ilaçla durdurulup düzenlenebilir. Bu konuda başlıkları kanama bozukluklarının tipine göre değil, kanama bozukluklarına sebep olan hastalıklara göre düzenledik. Çünkü bu hastalıklar çok çeşitli kanama bozukluklarına yol açabilirler. Yani, örneğin bir tümör, adet harici kanamalara yol açabileceği gibi, normal adetlerin uzamasına veya şiddetlenmesine de sebep olabilir. Şimdi bu hastalıkları görelim:

Hormonal kanamalar

Adet kanamalarını yöneten faktör, hormonlar olduğuna göre bu hormonlardaki herhangi bir değişimin kanamalar da etkileyeceği açıktır. Olgunluk çağı boyunca bu tip kanama aksaklıkları görülebilir. Bunun en açık örneği menopoz kanamalarıdır. Menopoz bahsinde etraflıca anlattığımız bu kanamalar, doğrudan hormonlarla ilgilidir. Çok çeşitli nedenlere bağlı olan ve çok çeşitli tarzlarda ortaya çıkan hormonal düzensizliğe bağlı kanamalar ilaçlarla durdurulup bir düzene sokulabilir.

Gebelikte kanamalar

Bu konu ileride geniş olarak ele alınacaktır.

Rahim kanseri

Menopoz dönemini geçirmiş, son reglini birkaç yıl önce görmüş yaşlı kadınların hastalığıdır. Gençlerde ender rastlanır. Ayrıca fazla kilolu, yüksek tansiyonlu ve şeker hastası kadınlarda, diğerlerine oranla daha sıktır.

Rahim kanserinin en önemli belirtisi son regli gördükten birkaç yıl sonra ortaya çıkan akıntı ve ardından da kanamadır. Akıntı genellikle et suyu renginde olmakla beraber, berrak da olabilir. Kanama sebebiyle yeniden adet görmeye başlanıldığı zannedilebilir. Hâlbuki bu, hemen doktora gidilmesi için bir işarettir. Önemli olduğu için tekrar söylemek istiyoruz: Adetler bittikten sonra ortaya çıkan akıntı veya kanamada derhal bir doktora müracaat etmek şarttır. Günümüzde çok ilerlememiş bulunan rahim kanserleri, cerrahi müdahaleyle tam şifaya kavuşturulabilmektedir.

Rahim ağzı kanseri gençleri tehdit ediyor

Tüm özellikleriyle rahim kanserinden farklıdır. Öncelikle, yaşlılarda değil gençlerde görülür. İkinci önemli farkı, rahim kanserine oranla oldukça habis karakterde olmasıdır. Fakat bu kadar habis olmasına rağmen önemli bir özelliği de erken yakalanıldığında yine rahim kanseri gibi tamamen tedavi edilebilmesidir. Ancak rahim kanserine oranla çok daha erken teşhis şarttır.

Rahim ağzı kanserinin belirtileri, genç bayanlarda yine rahim kanserinde olduğu gibi et suyu renginde akıntı ve çeşitli şekillerdeki kanama bozuklukladır. (Adet harici kanamalar, reglin uzaması, şiddetli olması, cinsel birleşmeden sonra kanamalar gibi haller ile kendini gösterir.)

Daha geç belirtileri ise tüm kanserlerde olduğu gibi zayıflama, kansızlık, yorgunluk ve halsizliktir. Rahim ağzı kanserinde en önemli nokta şudur: Kanama ve akıntı gibi rahatsızlıklar ortaya çıktığında kanserin teşhis edilmiş olması erken sayılmaz. Başka bir deyişle, rahim ağzı kanserinin erken dönemde fark edilmesini sağlayacak belirtiler yoktur. İlk belirtilerle doktora gelen kadınlarda kanser az veya çok ilerlemiştir. O halde, bu tehlikeli kanserden nasıl korunacağız? İşte bu noktada düzenli olarak bir kadın doğum hekimine muayene olmanın önemi açığa çıkmaktadır. Konunun uzmanla her yıl düzenli olarak muayene olmak gerektiğini vurgulamaktadırlar. Muhtemel bir rahim ağzı kanseri ancak bu şekilde erken dönemde yakalana bilmektedir.

Vagina kanseri

40 yaş civan kadınlarda daha sık rastlanır. Belirtileri, tüm kadınlık organları kanserlerinde olduğu gibi kanama ve akıntıdır. Kanamalar özellikle cinsel birleşmelerin ardından meydana gelir. Cinsel birleşme sonrası kanama meydana geliyorsa, mutlaka bir hekime başvurmalı. Bu durumda, kadınlardaki kanama ve akıntıların bir kansere işaret olabileceği düşünülerek mutlaka hemen bir hekime başvurmalı; hekimden de bir reçete alıp birkaç ilaçla rahatsızlığın geçmesini beklemek yerine, etraflıca bir muayene olmalıdır.

Endometriosis

Tıbbi açıdan bu ilginç hastalıkta adet kanamaları şiddetlenir ve normalden uzun sürer. Endometriosis’in en önemli özelliği, çok şiddetli ağrı görülen regllerdir. Ağrılı regller 25-30 yaşlarında başlar ve her reglde daha da artarak devam eder.

Rahim iltihabı

Rahim iltihabı genellikle durup dururken meydana gelmez. Doğum, düşük, loğusalık ve rahim ağı iltihaba gibi hazırlayıcı sebeplerin ardından ortaya çıkar. Özelliklerinden biri, adet kanamasının uzamasına yol açmasıdır. Şiddetli adet kanaması ve zaman zaman meydana gelen ara kanamalar olması da mümkündür. Rahim iltihabı, adet kanamasının uzaması, şiddetli kanamalarla ortaya çıkar.

İyi huylu tümörler: Myom

Kadınlarda en sık görülen iyi huylu bir tümördür. Olgunluk çağında ortaya çıkıp 25 yaşından önce ve menopozdan sonra oluşmazlar. Menopozun başlaması ile myomların büyümesi durur. Bunun yanında myomun kendisi menopoz döneminin başlamasını 5 yıl civanda geciktirir.Myom, iyi huylu bir tümördür. Kendiliğin gerileyebileceği gibi, ameliyat veya ilaçla da tedavi edilebilir.

Myom belirtileri, çeşitli kanama bozuklukları, akıntı, kasık bölgelerinde ağrılar ve idrar kesesine baskı yaparsa çeşitli idrar şikâyetleridir. Tipik olarak, adet kanamalarının edilebilir. Uzamasına ve şiddetlenmesine yol açar.

İlk cümlemizde de belirttiğimiz gibi myom, iyi huylu bir tümör olması nedeniyle sadece herhangi bir rahatsızlık veriyorsa tedavi edilir. Şikâyet sebebi olmayan veya ufak te fek belirtiler veren myomlan tedaviye gerek bile yoktur. Bu tip kadınların düzenli muayene olmaları idealdir. Hele menopoza yakın kadınlarda bu dönemde myom kendiliğinden gerileyeceği için, önemli şikâyetlere neden olması dışında, tedavi tamamen gereksizdir. Myomun tedavisi ameliyattır. Ayrıca ilaçlarla tedavi de denenebilir.

Adet görmemek

Çok sayıda sebebi olabilecek adet görememe konusunda örmek olması amacıyla birkaç duruma değinmek istiyoruz. Hiç adet görmemiş bir kız ile sonradan adet görmemeye başlamış bir kadında buna yol açabilecek faktörler farklıdır. 17 yaşına kadar adet görmemiş bir kız, adet görmediğini kabul edip doktora gitmelidir.

Deliksiz kızlık zarı

Genellikle kızlık zarları adet kanamalarında, regl kanının vagina yoluyla dışarı atılabilmesine izin verebilecek tarzda deliklidir. Ender olarak deliksiz olabilen zarlar adet kanının akmasına izin vermez ve bu kan geride birikerek özellikle adet zamanlarında ağrıya sebep olur. Tabii ki bu durumda adet görülmediği sanılır.

Rahim ve yumurtalık iltihapları

Çeşitli yapışıklıklara ve organ bozukluklarına yol açarak adet görülmemesinin sebebi olabilir.

Küçük rahim ve yumurtalıklar

Sıklıkla hormonal nedenlere bağlı olarak rahim, tüpler ve yumurtalıklar yeterli gelişmeyince adetler görülmeye bilmektedir. Hormon tedavisi ile adet görülmesi sağlanabilir.

Gebelik

Normal adet gören evli bir kadında adetlerin kesilmesi, ilk planda gebeliği düşündürür.

Kürtaj

Herhangi bir nedenle kürtaj olmuş kadınlarda uzun süre regl olmayabilir. Özellikle sık kürtaj, adet görmeme sebebi olabilir.

Kötü hayat şartları

Bilhassa savaş yıllarında pek çok kadının adet görmediği bilinmektedir. Aşın yoksulluk da bir sebeptir.

Psikolojik durum

Bunalımlar, aşın stresler, üzüntüler, heyecan adetlerden kesilmeye yol açabilir.

Ağır hastalıklar

Önemli ve ağır hastalıklar, adet görmeme sebebidir.

Kazalar

Özellikle otomobil kazalarının ardından görülmekte olup, psikolojik faktörlerin etkisi olduğu kabul edilir.

Beslenme yetersizliği

Zayıflama rejimleri, iştahsızlık, açlık durumları da adet görmeme faktörlerindendir.

Hormonal faktör

Adet görmemenin en sık karşılaşılan nedenidir. Adet görülmesini sağlayan hormonlardaki veya bu hormonları salgılayan organlardaki herhangi bir bozukluk bu duruma yol açar.

Loğusalık

Doğumdan sonra, loğusa döneminde de adet görülmez.

Emziren kadınlar

Halk arasında süt koruması olarak bilinen olaydır. Bu dönemde gebe kalınmayacağına dair yaygın kanı yanlıştır.

Kadınlarda adet görememe nedenleri arasında deliksiz kızlık zarı, rahim ve yumurtalık iltihapları, gebelik, kürtaj, kötü hayat şartları, psikolojik durum, ağır hastalıklar, kazalar, beslenme yetersizliği, hormonal faktör, loğusalık ve emzirme sayılabilir.

Hiç adet görmemenin sebepleri nelerdir?

Kadınlık organlarının hiç gelişmemesi,

Kadınlık organlarının yetersiz gelişmesi,

Kadınlık organlarının iltihaplan,

Deliksiz kızlık zan.

Sonradan adenten kesilmenin nedenleri;

Loğusalık,

Emziren kadınlar,

Gebelik,

Psikolojik durum,

Ağır hastalıklar,

Beslenme yetersizliğe

Kazalar,

Kürtaj,

Kötü hayat şartları,

Hormonal faktör.

Vaginal akıntı neden olur?

Vaginal akıntının çok farklı nedenleri olabilir. Daha önce başkaları adına yazılmış reçeteler kesinlikle kullanılmamalıdır. Akıntı da oldukça sık rastlanan bir belirtidir. Ancak belirli bir hastalık tablosu olmaya pek çok rahatsızlıklara eşlik edebilen bir bulgudur. Konuya bu açıdan bakıldığında, daha önce veya başkalarına yazılmış akıntı reçetelerini kullanmanın doğru bir davranış olmayacağı anlaşılabilir.

Akıntı kaynağı çoğunlukla rahim ağa veya rahim içidir. Bu anatomik bölgelerin iltihaplan, tahrişleri, tümörleri ve kanserleri akıntının sorumlusu olabilir. Ayrıca vagina iltihaplarında da akıntı sıklıkla eşlik eden bulgudur. Dolayısıyla akıntının sebebinin aydınlatılması da önemlidir. Tavsiyemiz, akıntı gibi bir problemle karşılaştığınız zaman hemen hekiminize müracaat etmeniz ve etraflıca bir muayeneye izin vermenizdir. Böylece probleminiz çözüme kavuşacaktır.

Cinsel organda kaşıntının sebepleri nelerdir?  

Cinsel organlarda kaşıntı, çok rahatsız edici ve oldukça sık rastlanan bir şikâyettir. Buna neden olabilecek birkaç hususa kısaca değinmek istiyoruz.

Enfeksiyon

Cinsel organlardaki kaşıntının enfeksiyon, mantar, şeker hastalığı, bağırsak parazitleri, bitler ve yaşlılık gibi nedenleri olabilir. Trichomonas adı verilen bir mikrop çoğunlukla vagina da kaşıntıya sebep olur. Tedavisi gayet basittir.

Mantar

Mantarlar da cinsel organlarda kaşıntının en sık görülen sebeplerinden biridir. Özellikle hamile kadınlarda, şeker hastalarında ve küçük kızlarda daha sık olmak üzere rahatsız edici bir kaşıntı yapar. Hatta kısa sürede kocaya da geçe Gebeler cinsel organlarında kaşıntı olduğunu fark ederlerse, ilk olarak mantar olabileceğini düşünmeli ve tedavi için hemen bir sağlık kurumuna başvurmalıdır. Çünkü hamilelik, vaginada mantarların üremesi için çok uygun bir ortam oluşturur. Tedavi eşlere beraber uygulanır.

Şeker Hastalığı

Şeker birçok şikâyete sebep olmasının yanında, kaşıntı ya da yol açabilir.

Bağırsak Parazitleri

Bilhassa kıl kurtları yani oksiyörler şiddetli kaşıntı yaparlar.

Bitler

Vücudun çeşitli bölgelerine yerleşen bitler gibi, cinsel organ çevresine yerleşen bitler de mevcuttur.

Yaşlılık

İleri yaşlardaki adetten kesilme ile birlikte kadınlık organlarında fiziki değişimler başlar, bunun bir sonucu olarak cinsel organda kaşıntı görülebilir. Tedavi için hormon eksikliğini giderecek hormonlu merhemler kullanılır.