4 bin yıllık tavla Umman’daki kazılarda keşfedildi

Tavla günümüzde keyifli oynanan bir masa oyunu. Peki, tavlanın atalarını hiç düşündünüz mü? Yapılan arkeolojik kalıntılar bu keyifli oyunun tarihini 4 bin yıl öncesine dayandığını gösteriyor. İşte detaylar…

Umman’ın kuzeyinde yer alan Qumayrah Vadisi’nde kazı yapan arkeologlar, 4 bin yıllık bir oyunu ortaya çıkardı. Günümüzdeki tavla oyunun atası olarak kabul edilebilecek antik eserin Bronz Çağı’ndan kalma olduğu belirtildi. Bununla birlikte uzmanlar, kazı sırasında oyunun yanı sıra, bölgenin ekonomik önemi gösteren bakır kalıntılarını da keşfetti.

Oyun tahtası, gömülü halde bulundu

Umman çöllerinde çalışan arkeologlar, bir Bronz Çağı yerleşiminde 4 bin yıllık bir masa oyunu buldu. Aralık ayında tamamlanan Qumayrah Vadisi’ndeki Ayn Bani Sa’dah çevresindeki kazılar, Varşova Üniversitesi ve Umman’ın Miras ve Turizm Bakanlığı tarafından yürütüldü. Bununla birlikte, bir odanın kalıntıları içinde gömülü bulunan oyun tahtası, her biri merkezi bir girintiye sahip en az on üç işaretli kareden oluşuyor.

Benzerleri Orta Doğu’da görülmüştü

Arkeolog Piotr Bieliński, “Bu tür eserler nadirdir, ancak benzerleri Hindistan’dan Mezopotamya ve Doğu Akdeniz’e kadar uzanan bölgelerde bulundu” dedi.

Ayrıca, araştırmacılar, oyunun kuralları tam olarak bilinmese de, gnümüzde British Museum’da sergilenen “Kraliyet Ur” oyununa benzerlik gösterdiğini ve en yakın modern karşılığının tavla olduğunu söyledi. Araştırmacılar, Tunç Çağı oyununa ilişkin yaptıkları açıklamada,  “İki oyuncu, tavlada olduğu gibi muhtemelen taşlarını rakibinden önce tahtanın etrafında dizmek için zar atıyorlardı” dedi.

Kumayra Vadisi’nde kazılar sürüyor

Arkeologlar aynı alanda,  oyun tahtasının yanı sıra, bir kulenin kalıntılarını ve bakır eritme kanıtlarını da buldu. Umman-Polonya ortak ekibine göre, Kuzey Hacer dağlarının vadileri, Umman’ın en az çalışılan bölgeleri arasında yer alıyor. Diğer taraftan araştırmacılar, 2015’ten beri Kumayra Vadisi’nde kazı yapıyorlar ve en az beş farklı arkeolojik döneme ait eserleri ortaya çıkardılar. Örneğin, Ayn Bani Sa’dah çevresindeki alan tek başına Geç Neolitik (MÖ 4300-4000), Bronz Çağı (MÖ 2600-2000); Umm an-Nar çevresi ise 2. Demir Çağı’nda (MÖ 1100-600 ) iskân edildiğine dair izler sergiliyor.

Kazılara başkanlık eden Prof. Dr. Bieliński, “Bu yerleşim izlerinin bolluğu, bu vadinin Umman’ın tarih öncesinde önemli bir nokta olduğunu gösteriyor. ‘Ayn Bani Sa’dah, güneyde Bat’ı, kuzeyde Buraimi ve Al-Ain’i ve doğuda Sohar yakınlarındaki deniz kıyısını birbirine bağlayan yolların kavşağında stratejik bir konuma sahip” diye konuştu.

Kulelerin işlevi hala açıklanmadı

Öte yandan,  arkeolog ve Bronz Çağı uzmanı olan Agnieszka Pieńkowska, “Yerleşim, en az üçü yuvarlak biri köşeli olan dört kuleyi içermesi açısından istisnai bir yer. Yuvarlak kulelerden biri, çapı 20 metreye varan büyük boyutuna rağmen yüzeyde görünmüyordu. Sadece kazılar sırasında keşfedildi. Pek çok Umm an-Nar bölgesinde bulunan bu önemli yapıların işlevinin hala açıklanması gerekiyor” dedi.

Bu arada, bölgedeki Bronz Çağı yapıları, bölgenin ekonomik yapısını da ortaya çıkardı. Prof. Dr. Bieliński, ‘Bu durum yerleşim yerinin o zamanlar Umman’ın ünlü olduğu kazançlı bakır ticaretine katıldığını gösteriyor. Umman bakırından Mezopotamya’daki çivi yazılı metinlerde bahsediliyor” dedi.

Kaynak: NTV