Ortamın dağınık olması psikolojimizi nasıl etkiliyor?

Ortamın temiz ve toplu olması kimisi için hiç önemli değilken kimisi için de takıntı derecesinde hassas bir konudur. Ama bilinen bir gerçek vardır ki çoğu insan için temizlik yapmak hem terapi hem de kafa dağıtma yöntemidir. Peki, içinde bulunduğumuz ortamın dağınık ya da toplu olması psikolojimizi etkiler mi? Gelin birlikte cevap arayalım!

Bazı insanlar için temizlik yapmak, bir terapi seansı gibi iyileştirici bir şeydir. Çünkü temiz ve düzenli bir alan zihne sakinleşebilecek bir yer tanır ve düşünceler daha sıralı, düzenli ve olumlu ilerlemeye başlar. Beyin için dağınıklık, bitmemiş işleri temsil eder ve bu eksiklik, bazı insanlar için oldukça stresli olabilir. Bu gerçek, özellikle insanların yaşamlarına baskı yapan önemli endişeleri olduğunda geçerlidir. Dağınıklık ve kirlilik daha fazla stres ve endişe yaratabilir, ancak temizleyerek, organize ederek ve dağınıklığı azaltarak insanlar çevrelerini kontrol altına alabilir ve yaşamlarındaki daha acil sorunlara daha iyi odaklanmalarına yardımcı olan daha rahatlatıcı bir ortam yaratılabilir.

Temizlik ruha şifadır

Araştırmalar, temizliğin zihinsel sağlığınız üzerinde bir takım olumlu etkileri olabileceğini bulmuştur. Örneğin, çevreniz üzerinde bir kontrol duygusu kazanmanıza ve zihninizi sakinleştirici bir etkiye sahip olabilecek tekrarlayan bir aktiviteye dâhil etmenize yardımcı olur. Ayrıca kişinin ruh halini iyileştirdiği ve başarı ve tatmin duygusu sağladığı da bulunmuştur. İnsanlar hayatlarının kontrolden çıktığını hissettiklerinde veya bazı belirsizliklerle boğuştuklarında, temizlik hayatlarında biraz kontrol sağlamanın bir yolu olabilir. Temizlik, insanlara çevreleri üzerinde bir ustalık ve kontrol duygusu verir. Dahası, dağınıklık ve düzensizlik gerçekten dikkat dağıtıcı olabilir ve diğer projelere odaklanmayı veya tamamlamayı zorlaştırabilir ve kendinizi bir çıkmaza saplanmış hissetmeye başlayabilirsiniz. Bu nedenle, stresli olduğunuzda temizlenme ve dağınıklıktan kurtulma dürtüsü hissediyorsanız, zihniniz ve bedeniniz muhtemelen çevrenize bir düzen getirmenin bir yolunu arıyordur.

Temiz çarşaflarda deliksiz bir gece uykusu

Araştırmalar, temiz çarşaflara sahip olmanın ve yatağınızı yapmanın daha iyi bir gece uykusu ile ilişkili olduğunu bulmuştur. Daha fazla dinlendiğinizde, bu, iyileştirilmiş bir ruh hali de dâhil olmak üzere bir dizi zihinsel sağlık yararı sağlar. Eviniz dağınık, dağınık veya son derece kirli olduğunda, dağınıklığın yarattığı kaos odaklanma yeteneğinizi etkileyebilir. Dağınıklık, beyninizin bilgiyi işleme yeteneğini de sınırlar. Aslında araştırmacılar, insanların daha az sinirli, daha az dikkati dağılmış, daha üretken ve düzenli ve organize bir çalışma alanıyla bilgileri daha iyi işleyebileceklerini keşfettiler. Bir projeye odaklanmakta sorun yaşıyorsanız, önce çalışma alanınızı düzenlemeyi denemek isteyebilirsiniz. Sadece birkaç dakikanızı eşyalarınızı düzenlemeye ve dağınıklığı gidermeye ayırmanın, konsantre olmanızı ve işinizi tamamlamanızı kolaylaştıracağını görebilirsiniz. Sahip olduğunuz şeylerin sayısını sınırlamak aynı etkiye sahip olabilir çünkü beyninizin dikkatini çekmek için yarışan şeylerin sayısını azaltır.

Temizliği hayatınıza dâhil etmek için nelere dikkat etmelisiniz?

İster depresyonla mücadele ediyor olun, ister yeni bir bebeğe sahip olun ya da sadece kaotik bir hayatınız olsun, temizlik ve dağınıklıktan kurtulma kavramı, şu anda erişiminizin dışında olan bunaltıcı bir görev gibi görünebilir. Aslında, birçok insan temizliğin bir öncelik olması gerekip gerekmediği konusunda boğuşuyor. Ancak daha temiz bir çevreye sahip olmanın ruh halinizi iyileştirmeye ve hayatınızı daha huzurlu hale getirmeye yardımcı olacağını bilmek, peşinden gitmeye değer olabilir. İşte temizliği hayatınıza nasıl dâhil edeceğinize dair bazı fikirler:

Küçük adımlarla başlayın

Çoğu insan temizliği erteler çünkü görev üstesinden gelinemeyecek kadar büyük görünür. Ancak tüm evi bir hafta sonunda düzene sokmayı beklemek yerine, küçük başlayın ve her gün biraz yapın. Başka bir deyişle, her gün evinizin veya dairenizin etrafında bir şey yapmayı taahhüt edin ve siz farkına bile varmadan, ortamınız kısa sürede çok daha temiz ve daha az stresli olacaktır. Örneğin, her gün yapmak istediğiniz bir şeyi seçin ve ardından devam edin. Bir gün tüm postalarınızı gözden geçirebilirsiniz. Ertesi gün tuvaleti temizleyebilir ve banyo lavabosunu yıkayabilirsiniz. Ertesi gün mutfak tezgâhını temizleyebilir ve ertesi gün evin etrafına dağılmış tüm kıyafetleri toplayıp bir çamaşır sepetine koyabilirsiniz. İşin püf noktası, yapılacaklar listenizi zihinsel olarak kaldırabileceğinizden daha büyük yapmamanız veya stresinizi azaltmak yerine sadece artırmanızdır.

Zamanınızı boşa harcayacak aşamaya gelmeyin!

Bir temizlik rutini başlatmak için başka bir seçenek de bir zamanlayıcı ayarlamak ve o zaman diliminde ne kadar temizlik yapabileceğinizi görmek. Örneğin, temizlik için 15, 20 hatta 30 dakika ayırın, bir zamanlayıcı ayarlayın ve ardından evinizin birincil yaşam alanında başlayın. Yerde veya sehpanın üzerinde duran şeyleri toplayarak başlayın ve bir yere koyun. Zamanlayıcı kapandığında, o gün için bitirdiniz. Birkaç dakika için bir zaman ayarlamak çok fazla zaman gibi görünmese de, hayal edebileceğinizden çok daha fazlasını başarabilirsiniz. Ayrıca cumartesi gününüzün üç saatini temizliğe ayırmanız gerektiğini düşünerek kendinizi bunaltmış olmazsınız.

Başkalarını dâhil edip keyif almaya bakın!

Bazen hayatınızın temizliğin kendi başınıza halledemeyeceğiniz bir noktasındasınızdır. Belki büyük bir hastalıktan kurtuluyor, kendi işinizi yürütüyor, çocuklarla dolu bir ev yetiştiriyor veya çalışıp okula gitmeye çalışıyor olabilirsiniz. Durumunuz ne olursa olsun, yapılması gereken her şeyi yardım almadan yapamayacağınızı biliyorsanız, başkalarını dâhil etmeyi düşünmelisiniz. Yardım istemek zor olsa da, çoğu insan sorarsanız size yardım etmeye isteklidir. Bu nedenle partnerinizle konuşun, çocuklarınızı karşınıza alın, bir arkadaşınıza veya aile üyenize organize olmanıza yardımcı olup olmayacaklarını sorun. Eğer bütçenizde yer varsa, ayda bir veya iki kez evinizi temizlemesi için birini işe almayı da düşünebilirsiniz. Maliyetleri düşük tutmak için, yalnızca banyoları temizlemek gibi zor işleri onlara yaptırmayı ve ardından evinizin diğer alanlarını kendi başınıza temizlemeyi hedefleyebilirsiniz.

Kaynak: HT HAYAT